Een bank is een financiële dienstverlener. Particulieren en bedrijven/instellingen en rechtspersonen kunnen tegen een vergoeding (=rente) geld bij een bank inleggen waarna de bank dit geld vervolgens tegen een hogere vergoeding weer uitlenen. Het verschil tussen de ontvangen rente en de betaalde rente is een belangrijke inkomstenbron voor banken.

De geschiedenis van bankieren gaat terug tot de middeleeuwen en de vroege Renaissance. In en rondom rijke steden in het Noorden (zoals Florence, Venetië en Genua) ontstonden de eerste banken. De oudste en nog bestaande bank is de Monte dei Paschi di Siena, die al sinds 1472 actief is, daarna komen de Duitse Berenberg Bank van Hamburg (uit 1590) en de Zweedse Sveriges Riksbank (uit 1668).

Banken houden zich in het algemeen bezig met het verzorgen van betalingsverkeer; het verstrekken van geld (in de vorm van leningen/hypotheken en andere producten) aan particulieren, rechtspersonen en ondernemingen; de handel in vreemde valuta; het voor ondernemingen en overheden plaatsen van emissies van obligaties en aandelen; met de handel in effecten voor eigen rekening; met vermogensbeheer voor particulieren en institutionele beleggers; met het bewaren van effecten voor derden; en met het afhandelen van financiële transacties op de beurs.

Mede door de wereldwijde kredietcrisis werd er in 2008 en 2009 gesproken over een bankencrisis. Onder andere door slechte leningen kwam de solvabiliteit van banken in gevaar. De financiële markten verloren veel van hun vertrouwen in de banken. De banken hielden hun geld vast en leenden het niet meer aan elkaar en hun klanten uit. Daardoor ontstond er een tekort aan krediet. In reactie op deze crisis leenden overheden wereldwijd miljarden aan banken om de bankencrisis te bezweren.

Voor particuliere rekeninghouders is in Nederland een Depositogarantiestelsel in het leven geroepen wat inhoudt dat de tegoeden van rekeninghouders op een betaal- of spaarrekening tot een bepaald bedrag gegarandeerd zijn bij faillissement van de bank. Thans is het gegarandeerde bedrag maximaal 100.000 euro per persoon per bank.

De Nederlandsche Bank NV is de centrale bank van Nederland. De Bank is in 1814 opgericht door koning Willem I en heeft het Nederlandse monopolie op de uitgifte van bankbiljetten. De Nederlandse Staat is sinds 1948 enig aandeelhouder van de NV.

Soorten banken

Er zijn, afhankelijk van het specialisme, verschillende soorten banken:

Aan een bank worden kapitaaleisen gesteld: zij moet tegenover elk bedrag aan uitgeleend geld een zeker bedrag aan garantievermogen aanhouden, dat als 'buffer' dient voor het opvangen van eventuele verliezen op de debiteurenportefeuille. Dit garantievermogen kan bestaan uit eigen vermogen (op aandelen gestort kapitaal en ingehouden winst) en, met bepaalde restricties, uit achtergestelde leningen.